CFD-actueel
De hypotheekrenteaftrek staat in 2025 weer volop ter discussie. Harry Beugelink, collega met meer dan 50 jaar ervaring in de financiële dienstverlening, geeft zijn visie op dit voorgenomen beleid van diverse politieke partijen.
In de politiek gaan steeds meer stemmen op om de hypotheekrenteaftrek af te schaffen.......
Maar is dat wel een goed idee?
Er wordt vaak beweerd dat de hypotheekrenteaftrek bedoeld is om het eigen woningbezit te bevorderen, dit is niet juist. In 1893 werd er een belasting ingevoerd op vermogen waaronder ook de waarde van de eigen woning. Dit werd door woningbezitters als onrechtvaardig ervaren omdat het hebben van een eigen woning ook onderhoudskosten met zich meebrengt. In 1914 werd een nieuwe wet ingevoerd waarin de mogelijkheid om de kosten die verband hielden met het bezit van de eigenwoning aftrekbaar te maken zodat men de kosten van het onderhoud en de te betalen hypotheekrente kon aftrekken.
Minder aftrekposten
In het kort komt het erop neer dat als de overheid belasting heft op een positief rendement dat men dan automatisch een negatief rendement van de belasting kan aftrekken. En zo kwam het dat ook de rente van consumentenkredieten voor een auto, boot of televisie aftrekbaar werden. In 1997 werd die mogelijkheid voor consumentenkredieten echter weer afgeschaft. Zo is er vanuit de overheid altijd wel een wens om aftrekposten af te schaffen of te minimaliseren. En nu er verkiezingen aankomen beginnen diverse politieke partijen weer te rommelen aan de aftrekbaarheid van de hypotheekrente. Maar je hoort ze nooit over het afschaffen van de belasting op spaarrente of beleggingsrendementen.
Ondoordachte politiek
We weten allemaal wat ondoordachte politieke beslissingen teweeg kunnen brengen. De ooit met veel ambitie ingevoerde vermogensrendementsheffing zorgde niet alleen voor veel ellende bij de spaarders en beleggers maar uiteindelijk ook bij onze overheid zelf. Het zou de politieke partijen sieren om daar eens lering uit te trekken. Men verwijst dan altijd graag naar het buitenland waar die hypotheekrenteaftrek niet zou bestaan. Maar dat is een onzinnige vergelijking omdat in Nederland
heel erg veel belastingen tot de hoogste binnen de Europese Unie behoren en daar hoor je ze dan weer niet over. En het zijn juist die veel te hoge belastingen in ons land die voor de problemen zorgen. Want je hoeft maar even naar Duitsland of België te gaan om te bemerken dat het leven in Nederland mede door de hoge energiebelasting en de hoge brandstofaccijnzen vele malen duurder is geworden dan in onze directe buurlanden. En dat komt omdat men bij het bedenken van nieuwe belastingmaatregelen nooit goed nadenkt over de gevolgen ervan.
Meerdere factoren
Daarom kun je ook niet zomaar aan de aftrekbaarheid van de hypotheekrente gaan sleutelen. Want er is geen voordeel zonder nadeel. En net als bij de vermogensrendementsheffing zouden de nadelen weleens groter kunnen zijn dan de voordelen. Ten eerste heeft het huidige woningtekort niets vandoen met huidige hypotheekrenteaftrek. Er wordt gewoon te weinig gebouwd, en dat komt weer door een andere ondoordachte wet: de Wet stikstofreductie. Daarnaast komt er ieder jaar een middelgrote stad bij door de bevolkingsaangroei. Ook hiertegen is niet op te bouwen.
Strengere bouweisen
De politieke partijen die voor het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek zijn, stellen dat door die renteaftrek de huizen steeds duurder worden. Ik vraag me af of dit zo is, want er worden ook steeds strengere eisen aan de nieuwbouw gesteld zoals betere isolatie en verwarming met warmtepompen omdat we van het gas af moeten. Dat maakt de huizen ook duurder. Omdat er door de stikstofwet niet voldoende kan worden gebouwd is er een woningtekort en ook dat drijft de prijzen van de huizen op, want iets wat schaars is wordt immers duurder. Kortom er zijn andere factoren die een groter effect op de prijs van een woning hebben dan de hypotheekrenteaftrek.
Bilaterale effecten
Want als het waar zou zijn dat de prijzen van onze woonhuizen zouden gaan dalen als de hypotheekrenteaftrek wordt afgeschaft dan zou de overheid dus ook minder inkomsten binnenkrijgen. Daartegenover kun je stellen dat het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek geld oplevert voor de overheid. Maar je kunt ook stellen dat als de overheid er voor zou zorgen dat het
woningtekort zou gaan verdwijnen er dan ook meer mensen die belastingen gaan betalen die gekoppeld zijn aan het hebben van een eigen koop- of huurwoning. Het is dus nog maar zeer de vraag of de overheid onderaan de streep er echt wijzer van gaat worden.
De nadelen
De mensen hebben behoefte aan een betrouwbare overheid die tijdens het spel niet de spelregels veranderd. Want de mensen die het betreft zijn immers langlopende verplichten aangegaan met hun hypotheekverstekkers, en een hypotheek heeft veelal een looptijd van dertig jaar! Dat betekent dat een eventuele afschaffing van de aftrekbaarheid van de hypotheekrente over een langere tijd zal moeten worden uitgesmeerd. Doet de overheid dat niet, dan komen veel mensen in de problemen. Ook kunnen er andere probleem ontstaan, want als de afschaffing van hypotheekrenteaftrek inderdaad zou leiden tot een lagere prijs van de woonhuizen, dan komen de huizen van een significant deel van de mensen met een hypotheek “onder water” te staan. En het derde nadeel zou kunnen zijn dat ondanks de afschaffing van de hypotheekrenteaftrek de huizen toch niet in prijs gaan dalen, waardoor nog minder mensen een huis kunnen gaan kopen omdat door het wegvallen van de aftrek van de rente de netto woonlasten gemiddeld zo’n 30% duurder worden.
Onbetrouwbare overheid
De politieke partijen die de hypotheekrenteaftrek graag willen afschaffen beloven dat ze dat willen compenseren met een lagere inkomstenbelasting. Maar we weten ook dat als de overheid weer eens geld te kort komt dat de belastingen dan weer omhoog gaan. Er werd een Energiebelasting ingevoerd en ook de gemeentelijke belastingen stijgen jaarlijks. De hoge BTW was ooit 12% maar is nu 21%. De lage BTW was ooit 4% en nu 9%. De assurantiebelasting was ooit 7% maar is in 2013 tijdens Rutte 2 verhoogd naar 21%!
Het is op zich al raar dat men het ‘te heffen percentage’ steeds naar boven bijstelt, want als de te belasten producten door inflatie of iets dergelijks duurder worden dan stijgen alleen al daardoor de inkomsten voor de overheid. Het voorgaande duidt slechts op een ding en dat is dat in dit land niets zeker is omtrent de te betalen belastingen. Want de overheid blijkt niet met geld om te kunnen gaan en komt altijd weer tekort. Oftewel, politieke beloften geven geen enkele garantie voor de toekomst.
Harry Beugelink